Rocznica śmierci “Kajtka”

72 lata temu został rozstrzelany w lesie pod Kielcami 21-letni Marian Matla ps. „Kajtek”, żołnierz wyklęty z oddziału Aleksandra Życińskiego ps. „Wilczur”. 13 października 1948 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Kielcach skazał go na karę śmierci. 11 grudnia 1948 r. został wywieziony z kieleckiego więzienia do Zgórska, gdzie o godzinie 8.00 wykonano na nim egzekucję. Zakopany w dole śmierci pozostaje nie odnaleziony do dzisiaj.

W 2015 roku Fundacja Niezłomni rozpoczęła w lasach zgórskich poszukiwania pochówków ofiar komunistycznego terroru. W grudniu tego roku w bezimiennym grobie w lesie członkowie fundacji odnaleźli szczątki dwóch osób. W ciągu kilku miesięcy znaleziono kolejne ciała. Po przeprowadzeniu badań porównawczych materiału genetycznego DNA pobranego od rodzin ofiar udało się ustalić tożsamość czterech zamordowanych. Byli to Aleksander Życiński ps. „Wilczur”, Czesław Spadło ps. „Mały”, Józef Figarski ps. „Śmiały” i Karol Łoniewski ps. „Lew”. Kolejnymi odnalezionymi byli: Roman Mojecki ps. „Róg”, Piotr Pecel i Jan Wosiński. Nie udało się zidentyfikować jednej osoby. Wszyscy odnalezieni byli żołnierzami powojennego podziemia niepodległościowego osadzonymi w kieleckim więzieniu. W lasach zgórskich może spoczywać jeszcze kilkadziesiąt osób zamordowanych przez komunistów w latach 1945-1953, w tym nasz bohater „Kajtek”.

Marian Matla ps. „Kajtek” (1927-1948)

Urodził się 27 stycznia 1927 roku w Szydłowcu. W latach II wojny światowej działał w konspiracji , po wojnie był żołnierzem podziemia niepodległościowego. Zatrzymany przez UB 10 sierpnia 1945 r. został oskarżony o posiadanie broni. Po półrocznym śledztwie Sąd Wojskowy skazał go w styczniu 1946 r. na trzy lata więzienia. Po amnestii z lutego 1947 r., skierowanej do żołnierzy podziemia, nie zaprzestał działalności. Był członkiem oddziału Aleksandra Życińskiego ps. „Wilczur”, posługiwał się pseudonimem „Kajtek”. Aresztowany w czasie potyczki na Wykusie z grupą pościgową UB, rannego przewieziono do więzienia w Kielcach. Został oskarżony o udział w związku zbrojnym w okresie od lipca 1947 do 21 kwietnia 1948 r. W październiku 1948 r. został skazany na karę śmierci. Najwyższy Sąd Wojskowy rewizję obrońcy pozostawił bez uwzględnienia. 11 grudnia 1948 r. „Kajtek” został rozstrzelany w lesie w Zgórsku.

Marian Matla „Kajtek” upamiętniony jest na Murze Pamięci OMPiO obok swojego dowódcy Aleksandra Życińskiego „Wilczura”.