23 grudnia 1949 roku, na dzień przed Wigilią, w kieleckim więzieniu został wykonany wyrok śmierci na Grzegorzu Lipińskim ps. „Gryf”- „Grześ”, żołnierzu Armii Krajowej i dowódcy oddziału dywersyjnego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Być może zamordowano go w lesie w Zgórsku pod Kielcami, gdzie w latach powojennych odbyło się wiele egzekucji na skazańcach osadzonych w więzieniu przy ulicy Zamkowej. Do dzisiaj nie znamy miejsca jego pochówku.
Grzegorz Lipiński ps. „Gryf”- „Grześ” (1922-1949)
Urodził się 5 września 1922 roku w Sarnach na Podolu. W czasie II wojny światowej działał w Armii Krajowej na terenie powiatu opatowskiego pod pseudonimem „Grześ”. W listopadzie 1943 roku w stopniu plutonowego – podchorążego dołączył do oddziału partyzanckiego AK „Barwy Białe” pod dowództwem podporucznika Konrada Suwalskiego „Mruka”. W ramach akcji „Burza” jego oddział dowodzony już wtedy przez porucznika Kazimierza Olchowika „Zawiszy” wszedł w skład 2 pp Leg AK jako 5 kompania 2 batalionu. W kompanii Lipiński dowodził obsługą działka przeciwpancernego.
Dowództwo oddziału partyzanckiego „Barwy Białe” w maju 1944 r. Od lewej: kpr. „Bystry”, sierż. „Jeleń”, por. „Zawisza” (Kazimierz Olchowik) – dowódca oddziału, ppor. „Róg” – zast. dowódcy, pchor. „Gryf” (Grzegorz Lipiński), pchor. „Lech”. (W. Borzobohaty, „Jodła” Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ-AK 1939-1945, Warszawa 1988)
Po „wyzwoleniu” w 1945 r. „Gryf” nie ujawnił się. Nawiązał kontakt z dowódcą placówki AK w Jurkowicach w powiecie opatowskim Żardeckim i wspólnie zorganizowali oddział. Grupa przeprowadzała akcje ekspropriacyjne. Jesienią 1945 r. zaatakowano w Iwaniskach żołnierzy radzieckich konwojujących bydło odbierając im kilkadziesiąt sztuk.
Na przełomie 1945/1946 roku powstał Ośrodek Opatowski Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, którego szefem został ppor. Bronisław Ostrowski „Cichy”. Sierżant „Gryf” objął w nim funkcję dowódcy oddziału dywersyjnego. Do jego zadań należało zdobywanie środków finansowych na działalność organizacyjną oraz realizacja akcji zbrojnych i odwetowych. Opatowski „WiN” zajmował się głównie szerzeniem propagandy antykomunistycznej za pomocą ulotek i wykonywanych odręcznie napisów w widocznych miejscach. Zwalczano ludzi szczególnie wysługującym się komunistom. W ramach akcji zastraszania kilku takich aktywnych współpracowników otrzymało wyrok chłosty. Oddział „Gryfa” przeprowadził kilka akcji zaopatrzeniowych na instytucje państwowe i spółdzielcze, dokonał pozorowanego zamachu na siedzibę SL oraz ostrzelał mieszkania działaczy PPR.
Pod koniec grudnia 1946 r. funkcjonariusze PUBP z Ostrowca Św. przy pomocy MO aresztowali większość członków opatowskiego „WiN”-u. „Gryf” został zatrzymany 26 grudnia. Aresztowani zostali obwinieni o założenie i przynależność do nielegalnych organizacji „Nie” i „WiN”, mających na celu przemocą zmienić ustrój Państwa Polskiego, werbowanie członków do organizacji, posiadanie broni palnej bez zezwolenia władz, podżeganie i dokonanie przy użyciu broni napadów rabunkowych i gwałtownych zamachów na urzędników, funkcjonariuszy MO i członków PPS, PPR i SL i innych organizacji. Pokazowy proces odbył się 26 marca 1947 r. przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Kielcach na sesji wyjazdowej w Ostrowcu Świętokrzyskim. Komunistyczny sąd skazał oskarżonych na kary wieloletniego pozbawienia wolności.
Grzegorz Lipiński został skazany na 15 lat więzienia. W dodatkowym procesie WSR w Kielcach z dnia 3 grudnia 1949 r. skazał go na karę śmierci. Wyrok wykonano 23 grudnia 1949 roku.
Grzegorz Lipiński upamiętniony jest na Murze Pamięci OMPiO.
Źródło: Marek Jedynak, Z dziejów „żołnierzy wyklętych”. Ośrodek Opatowski Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” (1945-1946), Dodatek historyczny IPN 2019/2 do Tygodnika eM Kielce.