Durlej Stanisław

Stanisław Durlej ps. “Zagłoba” (1896-1943)

Urodził się 4 maja 1896 r. w Kielcach. Po szkole powszechnej rozpoczął praktykę w Fabryce Organów Stanisława Jagodzińskiego w Radomiu. 4 VIII 1914 r. po ucieczce z domu, wstąpił do oddziałów strzeleckich Józefa Piłsudskiego, służył w I Pułku Legionów Polskich. Dwukrotnie ranny w walkach, został odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem Virtuti Militari V Klasy, awansowany na stopień sierżanta i dowódcy plutonu. Miał pseudonim legionowy „Zagłoba”. Podczas kryzysu przysięgowego odmówił złożenia przysięgi na wierność cesarzowi Niemiec i został internowany w Szczypiornie. W 1919 r. rozpoczął służbę w Policji Państwowej, Po ukończeniu kursu przodowników pełnił funkcję komendanta posterunku w Samsonowie, Morawicy i Niewachlowie, gdzie zamieszkał z rodziną na stałe. W 1939 r. został przeniesiony do Komisariatu Policji Państwowej w Kielcach na stanowisko instruktora.  17 IX 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej, został uwięziony w obozie przejściowym w Dubnie, skąd uciekł i w połowie października wrócił do Kielc. Po powrocie pracował jako rachmistrz przy wyrębie lasu, zaangażował się w działalność konspiracyjną ZWZ-AK. W końcu 1939 r. powierzono mu stanowisko komendanta placówki w gminie Niewachlów. W 1943 r. gestapo przy pomocy konfidentów rozpracowało miejscową organizację AK. 28 VII 1943 r. Niemcy aresztowali 33 osoby. Przewieziono ich do kieleckiego więzienia. Jedenaście z nich, w tym Stanisława Durleja ps. „Zagłoba” i jego syna Zbigniew ps. „Wicher”, zostało rozstrzelanych w lesie „Papiernia” koło Sukowa jeszcze tego samego dnia. 4 V 1947 r. przeprowadzona została ekshumacja. Rozstrzelani zostali zidentyfikowani i pochowani na Cmentarzu Partyzanckim w Kielcach.

Stanisław Durlej upamiętniony jest na Murze Pamięci OMPiO.