Turyna Władysław

Władysław Turyna (1908-1941)

Urodził się 3 lutego 1908 roku w Brodach w województwie tarnopolskim. Był synem nadleśniczego Jana Turyny i Karoliny z Kalkusów. Miał ośmioro rodzeństwa. Władysław kiedy miał osiem lat zmarł mu ojciec.

Po ukończeniu Męskiego Seminarium Nauczycielskiego w 1929 r. rozpoczął pracę w 7-klasowej Szkole Podstawowej w Bebelnie w powiecie włoszczowskim.

W latach 1931-1932 odbył służbę wojskową i otrzymał stopień sierżanta podoficera. We wrześniu 1932 r. został przeniesiony do rezerwy.

13 stycznia 1936 r. wziął ślub w kościele w Lisowie z nauczycielką z sąsiedniej wsi. 1 sierpnia tego samego roku wraz z żoną Heleną rozpoczęli pracę w publicznej szkole powszechnej w Bielinach.

Władysław uczył wychowania fizycznego i zajęć praktycznych. Był założycielem Koła Ochrony Przyrody. Organizował drużyny harcerskie. Założył i prowadził chór szkolny. Był także wielkim społecznikiem. Wraz z kierownikiem szkoły i gospodarzami z Bielin zakładał sklepy spółdzielcze „Społem”. Uczył księgowości cały personel działających Zarządów Spółdzielni. Współpracował z miejscowymi działaczami Stronnictwa Ludowego, chociaż sam formalnie nie należał do partii.

Władysław Turyna z żoną Heleną.

Przed wybuchem wojny często był nieobecny w szkole. Wyjeżdżał na ćwiczenia wojskowe, po których dostał stopień podporucznika rezerwy. Szkolił też harcerzy w zakresie samoobrony na wypadek wojny, a jego żona prowadziła lekcje udzielania pierwszej pomocy sanitarnej.

Jako jeden z pierwszych z Bielin został powołany do wojska w 4 pułku piechoty Legionów w Kielcach. Z wojennej tułaczki powrócił późną jesienią 1939 r. Po powrocie ożywił działalność Spółdzielni „Społem”. Uruchomił sklepy spółdzielcze w Bielinach, Hucie Nowej i Porąbkach.

W czasie okupacji prowadził działalność konspiracyjną. Wstąpił do Związku Walki Zbrojnej. Był jednym z organizatorów placówki ZWZ w Bielinach. Pełnił także funkcję naczelnika Ochotniczej Straży Pożarnej.

28 września 1941 r. został aresztowany wraz z żoną przez żandarmerię niemiecką i umieszczony w areszcie w Bielinach. Stąd przewieziono ich do więzienia w Kielcach.

25 października 1941 r. Władysław Turyna został wywieziony transportem do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. Miał numer więźniarski 22198. Zginął 28 grudnia 1941 r. w obozie.

Helena Turyna po 8 miesiącach pobytu w więzieniu kieleckim została wywieziona do obozu koncentracyjnego KL Ravensbruck, w którym przebywała do 1945 r. W stanie skrajnego wyniszczenia z grupą innych więźniarek została przewieziona do Szwecji. Do kraju powróciła jesienią 1945 r.

Artur Szlufik