Jan Woś (1898-1940)
Jan Woś urodził się 6 września 1898 r. w Dyminach pod Kielcami. Nie znamy szczegółów z pierwszych lat życia naszego bohatera. W okresie międzywojennym podjął pracę w kolejnictwie.
W czasie okupacji niemieckiej, w ramach Akcji AB mającej na celu zagładę polskiej inteligencji został aresztowany przez Gestapo i 12 czerwca 1940 r. osadzony w tutejszym więzieniu na ul. Zamkowej. Lista wywozowa do obozu koncentracyjnego wskazuje, że w momencie aresztowania mieszkał przy ul. Legionów 4 w Kielcach.
Po pięciotygodniowym osadzeniu, Jan Woś znalazł się na liście 163 więźniów przeznaczonych do eksterminacji w obozie koncentracyjnym. 17 lipca 1940 r. powyższy transport dotarł do obozu KL Sachsenhausen. Kilka tygodni później, 6 września 1940 r. nasz bohater został przeniesiony do KL Dachau, gdzie otrzymał numer obozowy 18 200. Nie znamy szczegółów z trzymiesięcznego uwięzienia w powyższym obozie koncentracyjnym. Współwięzień Feliks Rak ukazał jego ostatnie chwile życia:
Gdy stanęliśmy na zbiórce, blokowy wywołał moje nazwisko i zapytał mnie, dlaczego nie zameldowałem, że mój sąsiad „łóżkowy” zmarł. Odpowiedziałem, zgodnie z prawdą, że gdy się przebudziłem, to obudziłem i jego, a więc był żywy. Poszedłem do sypialni i zauważyłem, że leży on między łóżkami. Podnieśliśmy go we dwóch i zapytaliśmy, czy czegoś nie potrzebuje. Chcieliśmy go namówić, aby napił się kawy. Wyszeptał tylko jedno słowo: „chleba” i skonał. Ciężko był patrzeć na człowieka konającego, który prosi o chleb. Więźniem tym był Jan Wos z Kielc, z zawodu kolejarz.
Jan Woś zginął śmiercią głodową dnia 7 grudnia 1940 r. Jego szczątki znajdują się na cmentarzu Friedhof Perlacher Forst, gdzie mieści się kwatera ofiar obozów koncentracyjnych.
Gracjan Duda
Źródło:
Jankowski A., Domański T., Akcja AB na Kielecczyźnie, Kielce 2009
Rak F., Krematoria i róże. Wspomnienia więźnia obozów w Sachsenhausen i Dachau, oprac. S. Młodożeniec-Warowna, Warszawa 1971