„Osiedle Rojowe” Ludwika de Laveaux.

Akwarela  przestawia fragment obozu wojskowego  4 Pułku Piechoty Legionów na Wołyniu, zwanego „Osiedlem Rojowym”. Obóz powstał w okopach pod  Optową na przełomie 1916 i 1917 roku. Akwarela została namalowana  przez legionistę Ludwika de Laveaux studenta Politechniki Lwowskiej,  dowódcę kompanii,  a następnie  adiutanta pułku.

Jesienią 1915 roku żołnierze 4 Pułku Piechoty Legionów walczący w składzie II Korpusu armii austro-węgierskiej znaleźli się na froncie wołyńskim w okolicach Kowla. Rozpoczęły się walki pozycyjne.  Już na początku 1916 roku zimy na tyłach linii okopów legioniści wybudowali osiedla; nadawano im nazwy symbolizujące miejsca ich wcześniejszych bitew, jak Anielin, Nowy Jastków, Nowe Kukle czy  Osiedle Rojowe, nazwane tak od nazwiska dowódcy 4 Pułku Piechoty Legionów płk. Bolesława Roi, które powstało pod Optowa. W osiedlach powstawały miejsca stacjonowania komend pułków, ziemianki mieszkalne żołnierzy, kaplice, piekarnie, stołówki, a nawet kina.

Drewniana żołnierska kapliczka w stylu góralskim, wybudowana w koszarach 4 Pułku Piechoty Legionów na Bukówce odwzorowana została na kaplicy zbudowanej właśnie w Rojowym Osiedlu pod  Optową w 1916 r. według projektu porucznika W . Grzybowskiego i majora A. Galicy.

W Osiedlu Rojowym „Czwartaków” działały: szkoła podoficerska i szkoła rektrutów, biblioteka, chór pułkowy, organizowano przedstawienia teatralne,wydawano dwa czasopisma” Reunion” i „Obijak”, wiersze pisali Władysław Orkan  (kronikarz 4 Pułku Piechoty), Józef  Relidzyński i  Andrzej Teslar.   Powstawały też obrazy malowane przez artystów malarzy: Wincentego Wodzinowskiego, Leona Czechowskiego i Ludwika de Laweaux.

Ludwik de Laveaux  urodzony  w 1891 roku koło był studentem  architektury Politechniki Lwowskiej. Od sierpnia roku 1914 walczył w  I Brygadzie , a następni II  Brygadzie Legionów Polskich  Józefa Piłsudskiego.   Od listopada 1918 do stycznia 1919 dowodził odcinkiem w obronie Lwowa, a następnie grupą „Gródek Jagielloński”. Od stycznia 1919 był dowódcą I batalionu 4 pułku piechoty Legionów, walczył a Ukraińcami i z bolszewikami w rejonie Lidy i Wilna.  W grudniu 1919 został mianowany szefem sztabu 5 dywizji piechoty we Lwowie, później szefem sztabu 1 dywizji piechoty górskiej w Bielsku. Od 1929 do 1936 dowodził 2 pułkiem piechoty Legionów w Pińczowie, a potem w Sandomierzu.  W 1936został  przeniesiony do Modlina na dowódcę piechoty dywizyjnej 8 dywizji piechoty. Walczył w kampanii wrześniowej w obronie twierdzy modlińskiej. Wojnę spędził w niewoli niemieckie. Po wojnie pozostał w Anglii. Rząd RP na uchodźstwie w uznaniu zasług awansował go 11 listopada 1966 do stopnia generała brygady. Był odznaczony orderem Virtuti Militari V kl., 4 krotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości z mieczami, orderem Polonia Restituta 5 i 4 kl, oraz Złotym Krzyżem Zasługi.
Ma honorowe obywatelstwo Sandomierza. W wolnych chwilach malował wojenne pejzaże i sceny rodzajowe. 25 z nich zostało reprodukowanych w wydanej przez jego przyjaciela, płk. Józefa Andrzeja Teslara historii 4 pułku Legionów. Będąc wybitnym oficerem zawodowym pozostał cenionym w swoim otoczeniu i w rodzinie malarzem amatorem. Malował pejzaże, chętnie podhalańskie, sceny wojskowe, a także portrety. Używał techniki akwarelowej i olejnej. Ludwik de Laveaux zmarł w Londynie 16 grudnia 1969 i został pochowany na cmentarzu w South Ealing.