Dlaczego „Więzienie Kieleckie 1939-1956”?

Niektóre osoby odwiedzające nasz Ośrodek pytają o napis widoczny nad wejściem pod Mur Pamięci: „Więzienie kieleckie 1939-1956”. Zastanawiają się czy daty te oznaczają, że więzienie działało tu wyłącznie w tym siedemnastoletnim okresie?

Otóż napis ten pochodzi z połowy lat dziewięćdziesiątych, kiedy utworzono w podziemiach dzisiejszego OMPiO pierwszą ekspozycję poświęconą dawnemu więzieniu. Ówczesna ekspozycja poświęcona była „więźniom i ofiarom zbrodni hitlerowskich i stalinowskich w latach 1939-1956”. Był to najmroczniejszy i najbardziej krwawy okres w dziejach więzienia kieleckiego.

Jednak po rewitalizacji Wzgórza Zamkowego i otwarciu OMPiO rozszerzono ekspozycję do dzisiejszych rozmiarów. Pozwoliło to na ujęcie całości historii więzienie kieleckiego od jego utworzenia w 1826 r. aż do zamknięcia w 1980 r.

Tak więc obecna ekspozycja OMPiO obejmuje trzy okresy historyczne, które nie były ujęte w pierwotnym Muzeum Pamięci Narodowej:

  • więzienie pod zaborem rosyjskim i austriackim (1826-1918)
  • więzienie w okresie II Rzeczypospolitej (1918-1939)
  • więzienie PRL po zakończeniu stalinizmu (1956-1980)

Współcześnie, tak jak w latach 90., największą część ekspozycji stanowią czasy dwóch totalitaryzmów 1939-1956.