4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie na Polesiu urodził się Tadeusz Kościuszko. Uczył się w kolegium pijarów w Lubieszowie. Majątek miał w całości odziedziczyć jego brat, dlatego Tadeusz wybrał karierę wojskową. Gdy król Stanisław August Poniatowski stworzył w Warszawie Szkołę Rycerską, Kościuszko wstąpił do niej dzięki wsparciu Czartoryskich. Uczęszczał także na kurs inżynierski. Po ukończeniu szkolenia pozostał w placówce w roli instruktora. W 1769 roku wyjechał do Francji, by dalej kształcić się w dziedzinie wojskowości. Uczył się tam również malarstwa. Po powrocie nie znalazł zatrudnienia w polskim wojsku, więc dowiedziawszy się o wojnie w Ameryce (wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych), wyruszył za ocean. Na miejscu zaangażowano go do fortyfikowania obozów wojskowych, co przyniosło mu spory rozgłos (zbudował między innymi twierdzę West Point). Kongres uznał go za bohatera, awansował na generała oraz nagrodził go nadaniem gruntu a także pewną znaczną sumą pieniędzy.
W 1784 roku wrócił do Polski. Wziął udział w wojnie polsko-rosyjskiej 1792 roku, po której awansowany został na generała lejtnanta. Po przystąpieniu Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej udał się na emigrację. Zaangażował się w przygotowania do zbrojnego powstania. W 1794 roku złożył narodowi uroczystą przysięgę, stając na czele insurekcji, zwanej od jego nazwiska kościuszkowską. W czasie powstania wydał uniwersał połaniecki, zapewniający wolność osobistą chłopom. 4 kwietnia 1794 roku rozgromił Rosjan pod Racławicami, ale niestety dwa miesiące później przegrał w bitwie pod Szczekocinami. Po tej porażce przebywał w Kielcach ze swoimi wojskami: żołnierze obozowali w miejscu dzisiejszego KCKu, a sam Kościuszko odpoczywał w kamienicy przy Rynku u zbiegu ulic: Leonarda i Dużej. Koło kieleckiej katedry pochowano także bohatera spod Racławic – Bartosza Głowackiego. Kościuszko został ranny w bitwie pod Maciejowicami i dostał się do niewoli rosyjskiej. Niedługo później insurekcja upadła. Po wyjściu w niewoli udał się w podróż, najpierw po Europie, a później do Stanów Zjednoczonych. Po kilkunastu miesiącach powrócił do Europy i osiadł we Francji. Zmarł w 1817 roku. W setną rocznicę śmierci naczelnika Kielczanie uczcili go wmurowaniem Tablicy z jego wizerunkiem w ścianę kieleckiej Katedry. Niestety została zniszczona przez Niemców w czasie II wojny światowej, dziś odnowiona stoi w parku miejskim.
Proponujemy wam teraz zabawę. Spróbujcie zgadnąć w jaki sposób poniższe zdjęcia są związane z pobytem Kościuszki w Kielcach?
Odpowiedzi:
-
Tablica pamiątkowa, wmurowana pierwotnie w ścianę dzwonnicy katedralnej w Kielcach w setną rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki. Zniszczona przez Niemców w czasie II wojny światowej.
-
W miejscu połączenia ulicy Kościuszki z ulicą Leonarda znajduje się obelisk z tablicą upamiętniający pobyt w tym miejscu Tadeusza Kościuszki wraz z oddziałami, w dniach 9-10 czerwca 1794 roku. Na placu przemawiał wówczas Naczelnik Kościuszko, a w pobliskich budynkach urządzono tymczasowy szpital.
Kamień położono w setną rocznice śmierci bohatera.
-
Kamienica przy Rynku w Kielcach gdzie w dniach 9-10 czerwca 1794 roku kwaterował w tym zajeździe T. Kościuszko ze swoim sztabem.
-
Grób Wojciecha Bartosza Głowackiego na placu katedralnym w Kieckach. Ranny w bitwie pod Szczekocinami, zmarł w drodze do Kielc lub w Kielcach.