136 lat temu, na deskach obecnego Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, odbył się słynny koncert Ignacego Paderewskiego.
Kielce dwukrotnie gościły młodego pianistę. Za każdym razem wiązało się to z otwarciem jakiegoś ważnego budynku publicznego. Sławny pianista i przyszły premier niepodległej Polski, po raz pierwszy pojawił się w mieście w 1879 r. jako dziewiętnastoletni mistrz fortepianu, na otwarcie sceny koncertowej w nowo wybudowanym Teatrze Ludwika (dzisiejszy Teatr im. Stefana Żeromskiego). Niestety pierwszy występ nie spotkał się ze zbyt gorącym przyjęciem kieleckiej publiczności.
Ponownie Paderewski przybył do Kielc w 1885 r. Rok ten był punktem zwrotnym w historii naszego miasta, gdyż w styczniu tego roku otwarto dworzec kolejowy (dzisiejszy dworzec PKP). Dworzec ten, będący częścią Iwangorodzko-Dąbrowskiej linii kolejowej, otworzył Kielce na świat i sprawił, że w krótkim czasie populacja miasta zwiększyła się dwukrotnie. Nowa stacja kolejowa ułatwiła też podróż słynnego pianisty.
12 kwietnia 1885 r. Paderewski, opromieniony już wówczas sławą wirtuoza i zdolnego kompozytora, dał koncert w duecie ze skrzypkiem Władysławem Górskim w Teatrze Ludwika. Występ wywołał entuzjazm zgromadzonej publiczności. Nazajutrz w „Gazecie Kieleckiej” ukazała się recenzja, w której pisano, iż Paderewski: “zabłysnął nie tylko wykwintną techniką, lecz smakiem (…) uczuciem i indywidualną twórczością”.
Słynny pianista goszczony był w naszym mieście przez rodzinę Jarońskich. Szczególną, wypełnioną muzyką atmosferę domu rodzinnego Jarońskich oraz koncert Paderewskiego, wspominał w swych Dziennikach sam Stefan Żeromski:
“Słuchałem wieczorem gry kolegi Jarońskiego, syna autora Dumek ukraińskich, mistyka, towiańczyka. […] Dziś staliśmy z Tomkiem pod jego oknami i słuchali czardasza, którym zachwycałem się, gdy wybiegał spod palców Paderewskiego. Cichy jasny wieczór i taka muzyka … Doprawdy ten śliczny Jaroński jest artystą. […] Doprawdy leciałem na skrzydłach tej pięknej węgierskiej pieśni.”
Ignacy Paderewski w 1885 r. (fot. ze zbiorów MHK)
Na pamiątkę wizyty w 1885 r. została zakupiona przez jednego z kielczan fotografia Paderewskiego. Przez dziesięciolecia pieczołowicie przechowywana, by wreszcie po ponad stu latach trafić w darze do zbiorów Muzeum Historii Kielc.
Źródła:
Marcin Kolasa, Portret Ignacego Jana Paderewskiego, www.mhki.kielce.eu
Agata Zając, Intelektualiści o działalności Teatru Ludwika w Kielcach z lat 1879-1912 (opinie i wspomnienia ówczesnych), Kielce 2014.