11 lipca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej. Łączymy się w bólu z rodzinami ponad 100 tysięcy Polaków zamordowanych w okrutny sposób w latach 1939-1947 na obszarze dawnego województwa wołyńskiego, tarnopolskiego, stanisławowskiego, lwowskiego, poleskiego i lubelskiego.
7 lipca 2023 r. podczas nabożeństwa Przebaczenia i Pojednania w archikatedrze warszawskiej z udziałem arcybiskupów Stanisław Gądeckiego oraz Światosława Szewczuka, zwierzchnika Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski powiedział:
“Gromadzimy się na modlitwie jako dzieci Ojca niebieskiego. Wszyscy zwracamy się do Niego tym świętym imieniem, którego nauczył nas Jezus. Przychodzimy z trudnym tematem przebaczenia za zbrodnie popełnione przed 80 laty na Wołyniu oraz z wielkim pragnieniem pojednania naszych narodów. O przebaczenie prosimy najpierw Ojca niebieskiego, gdyż On najbardziej cierpi, gdy Jego dzieci, choć przez chrzest stali się braćmi i siostrami, zadają sobie nawzajem ból, a nawet zabijają niewinnych.
Jego ojcowska miłość, objawiona w Jezusie Chrystusie, naszym Zbawicielu, leczy nasze rany i uzdalnia nas do przebaczenia. Tylko prowadzeni przez Niego możemy dojść do prawdziwej jedności.
Tego jednak nie da się dokonać bez odniesienia do prawdy i bez nazwania zgodnie z życzeniem rodzin kresowych ludobójstwa polskiej ludności na Wołyniu „po imieniu, bez uciekania się do półprawd i eufemizmów”, typu „Tragedia Wołyńska”, „Zbrodnia Wołyńska”, „czystki etniczne” czy „akcja antypolska”.
Prawda domaga się również pamięci o osobach innych narodowości będących ofiarami, gdyż z rąk członków OUN i UPA oraz ukraińskiej policji pomocniczej i ukraińskich pułków policyjnych SS ginęli nie tylko Polacy, ale także Żydzi, Czesi, Ormianie, Romowie i sprawiedliwi Ukraińcy, którzy ratowali Polaków. Poza tym, ludobójstwo miało miejsce nie tylko na Wołyniu, ale też na Polesiu, Lubelszczyźnie oraz w Małopolsce Wschodniej, czyli w dawnych województwach: lwowskim, stanisławowskim i tarnopolskim. Z kolei czas jego trwania nie przypada tylko na rok 1943, ale na lata 1939-1947.
Dla skutecznego i trwałego procesu pojednania prawda o tym ludobójstwie powinna znaleźć miejsce w programach edukacyjnych Polski i Ukrainy.
Zwracamy się ze stanowczym apelem przede wszystkim do prezydentów i premierów oraz władz parlamentarnych Ukrainy i Polski w sprawie godnych pochówków wszystkich ofiar ludobójstwa, poprzedzonych ekshumacjami ciał zamordowanych. Pochówki te powinny mieć charakter religijny, zgodny z wyznaniem i obrządkiem ofiar.
Wreszcie wyrażamy sprzeciw wobec gloryfikacji ukraińskich nacjonalistów członków OUN i UPA.”
W niedzielę 9 lipca 2023 r. prezydenci Polski i Ukrainy wspólnie oddali hołd ofiarom Rzezi Wołyńskiej. Andrzej Duda i Wołodymyr Zełenski wzięli udział w nabożeństwie ekumenicznym w katedrze Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Łucku (historycznej stolicy Wołynia).
W tym samym dniu w Kielcach obchody 80. rocznicy Rzezi Wołyńskiej rozpoczęły się od uroczystej Mszy Św. w bazylice katedralnej, której przewodniczył ksiądz Jacek Malewski. Następnie ulicami miasta ruszył Marsz Milczenia. Uczestnicy doszli na Cmentarz Partyzancki, gdzie pod Krzyżem Wołyńskim, złożono wiązanki kwiatów i zapalono znicze.
Współcześnie symbolem pamięci o Rzezi Wołyńskiej stał się kwiat lnu. Len był niegdyś powszechnie uprawiany na południowych kresach Rzeczpospolitej, a lipiec to czas, gdy kwitnie. Jego krótkotrwałe kwitnienie przypomina nam o przerwanym życiu tysięcy niewinnych ofiar. Niebieski kolor kwiatu symbolizuje wytrwałość, zarówno w zachowaniu i przekazywaniu pamięci o tym fragmencie naszej historii. Lecznicze właściwości lnu przypominają nam o możliwości zagojenia ran i ukojeniu cierpienia z biegiem czasu. Jednocześnie łączenie lnu z prostotą, czystością i cierpliwością jest hołdem dla wszystkich osób, które doświadczyły przemocy w tamtych tragicznych czasach.
W dniu 11 lipca zachęcamy Państwa do umieszczania kwiatu lnu na swoich portalach społecznościowych oraz na profilu Facebook OMPiO.
