Tadeusz Kukla żołnierz spod Monte Cassino

Gdy na zjeździe absolwentów kieleckiego „Plastyka” do sali wszedł Tadeusz Kukla wszyscy absolwenci wstali i zgotowali mu owację na stojąco. Było to uznanie nie tylko dla jego pracy jako wicedyrektora szkoły i wieloletniego nauczyciela matematyki, ale przede wszystkim podkreślenie szacunku jakim darzyli go byli uczniowie.

Niewiele mówił uczniom o swojej wojennej tułaczce, powojenne czasy nie sprzyjały takim zwierzeniom. Nie wszyscy wiedzieli, że uczy ich żołnierz spod Monte Cassino, ale uważni obserwatorzy mogli dostrzec na jego dłoni dużą bliznę – pamiątkę po kuli.

Tadeusz Kukla urodził się 28 lipca 1914 r. w Strzemieszycach Wielkich w powiecie będzińskim. Uczęszczał do szkoły powszechnej im. Stanisława Staszica w Kielcach. Egzamin dojrzałości złożył w 1937 r. w gimnazjum im. Stanisława Kostki. W 1939 r. ukończył Państwowe Pedagogium dział matematyczno-fizyczny. W wakacje 1938 r. odbył 10-tygodniowe ćwiczenia w 5 pułku Strzelców Podhalańskich, które powtórzył w roku następnym. Wybuch wojny zastał go wraz z pułkiem w Drohobyczu. Stamtąd skierowali się w stronę granicy polsko-węgierskiej, którą przekroczyli 21 września 1939r.

podpis Tadeusza Kukli – Szkoła Powszechna im. St. Staszica https://polska1926.pl/podpisy/860878

 

Na Węgrzech trafił do obozu jenieckiego z którego przedostał się w maju 1940 r. do Syrii. Tam, 21 maja, wstąpił do formującej się Brygady Strzelców Karpackich. Pełnił funkcję działonowego w plutonie moździerzy. Po upadku Francji został przeniesiony do Palestyny a później do Egiptu. Brał udział w walkach o Tobruk od 21 sierpnia do 10 grudnia 1941r. W nocy z 9 na 10 grudnia 1941 r. oddziały jego brygady wykonały natarcie, zdobywając wzgórze Madauar, kluczową pozycję niemiecką, dzięki czemu twierdza Tobruk została odblokowana. Stamtąd SBSK została przerzucona pod Gazalę (Ain-el-Ghazala), gdzie przełamała linię wroga.

W marcu 1942r. brygada została wycofana z frontu i skierowana do Palestyny. Uległa tam rozformowaniu. Tadeusz Kukla został przydzielony do 1 Karpackiego Pułku Artylerii Lekkiej, który wchodził w skład 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Wraz z pułkiem trafił do Iraku, gdzie ukończył podchorążówkę i otrzymał stopień plutonowego. Na przełomie roku 1943/44  dywizja została przetransportowana do Włoch. W lutym zluzowała brytyjską 78 Dywizję Piechoty i zajęła obronę nad rzeką Sangro. Następnie wzięła udział w walkach o przełamanie linii Gustawa i zdobycie klasztoru na Monte Cassino w dniach 11–29 maja. Pierwsze natarcie zostało powstrzymane przez Niemców. Zwycięstwo przyniósł drugi szturm w nocy z 16 na 17 maja. Ostatecznie biało-czerwona flaga zawisła na szczycie klasztoru 18 maja 1944 r. Ze skąpych informacji wiemy tylko, że brał udział w walkach o Monte Cassino, jak również w zdobywaniu Ancony i Bolonii. Został za to awansowany do stopnia podporucznika i otrzymał Krzyż Walecznych.

Pod koniec 1944 r. przydzielono go do Centrum Wyszkolenia Artylerii 2 Korpusu w charakterze dowódcy plutonu i instruktora. Po zakończeniu działań wojennych zorganizował szkołę powszechną dla żołnierzy. Był jej kierownikiem i nauczycielem. Działalność kontynuował w Anglii, gdzie pracował do kwietnia 1947r. Do Polski powrócił 18 października 1947r.

Po przyjeździe do Kielc pomagał początkowo bratu w prowadzeniu sklepu żelaznego, a od czerwca 1949r. otrzymał posadę w  Państwowym Liceum Technik Plastycznych w Kielcach w charakterze nauczyciela matematyki, fizyki, wychowania fizycznego, wychowawcy w internacie, a później zastępcy dyrektora. Był cenionym nauczycielem i wychowawcą. Dyskretnie pomagał uczniom, których sytuacja finansowa nie pozwalała na kontynuowanie nauki. Jedna z jego uczennic tak go wspomina: „Profesor Tadeusz Kukla bardzo starał się być czasem srogi. Zabawnie marszczył brwi i tworzył marsa na czole, lecz usta uśmiechały się bezwiednie, toteż nigdy go się nie baliśmy, lecz jednocześnie staraliśmy się go niczym nie zranić, nie zawieść, bo po prostu na to nie zasługiwał. Był chodzącą dobrocią i szlachetnością i wyrozumiałością, kimś kto kochał młodzież i rozumiał ją bardziej niż my sami siebie.

Interesował się naszymi warunkami materialnymi i tych nieśmiałych, dumnych a biednych wzywał do siebie burcząc: „Mija termin składania podań o stypendium. Cóż ty wyczyniasz? Pieniądze w twoim domu się nie przydadzą? Złóż mi tu zaraz podanie. No i oczywiście było stypendium (o ile nie był dwój). Jestem pewna, że wszyscy wychowankowie i uczniowie wspominają Pana Tadeusz Kuklę z wdzięcznością i oddaniem. Szlachetny, prawy, dobry i wyrozumiały – pozostanie takim na zawsze w naszej pamięci.”

Tadeusz Kukla pracował w kieleckim „Plastyku” do 1967r. Zmarł 01.02.1988r.

 

Ewa Działowska

Serdeczne podziękowania dla p. Marii Kowalczyk dyrektorki Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Kielcach za udostępnienie jubileuszowej publikacji poświęconej szkole.