Jan Pietral (bd-1864)
Był organistą ze Świętej Katarzyny i czynnym uczestnikiem powstania styczniowego. Nie znamy daty jego urodzenia.
Jan Pietral prawdopodobnie uczestniczył w ataku na Bodzentyn z 22 na 23 stycznia 1863 r. Brał udział w kampanii wojennej gen. Mariana Langiewicza. Według Antoniego Drążkiewicza – autora „Wspomnień Czachowczyka z 1863 roku” już od pierwszego dnia wyszedł do powstania i był kawalerzystą w oddziale pułkownika Dionizego Czachowskiego.
Jan Pietral wraz z Wincentym Łakomcem miał wykonać wyrok Rządu Narodowego na zdrajcy Walentym Janicu z Bęczkowa, który wsławił się donosem na księdza Piotra Ściegiennego i wskazał Rosjanom drogę do obozu Langiewicza na Świętym Krzyżu. W nocy 17 czerwca 1863 r. urządzono napad na dom Janiców, podczas którego zraniono zdrajcę, a jego synowi Antoniemu kosą ucięto rękę.
W 1864 r. Jan Pietral został ujęty przez wojska rosyjskie i osadzony w więzieniu w Kielcach. Według wykazu więźniów politycznych osadzonych w kieleckim więzieniu przebywał w nim od 13 lutego do 7 maja 1864 r.
Jan Pietral wraz z Wincentym Łakomcem został skazany na karę śmierci przez powieszenie. Oskarżono ich o usiłowanie wykonania wyroku na zdrajcy Janicu. Obaj zostali straceni 19 maja 1864 r. w Bęczkowie w parafii Leszczyny w miejscu zamieszkania zdrajcy. W ocenie sądu polowego było to miejsce ich „zbrodni”.
Artur Szlufik
Źródło:
Jan Kulpiński, Od miasteczka Bodzentyn do wsi Kutery 22/23.01.1863 – 22.04.1864. Wybrane bitwy i potyczki 1863-1864 w Górach Świętokrzyskich. Na 150-lecie Powstania Styczniowego, Bodzentyn 2012.
Wojciech Kalwat, Kampania Langiewicza 1863, Warszawa 2012.
Antoni Drążkiewicz, Wspomnienia Czachowczyka z 1863 roku, Kraków 2020.