Dydo Zdzisław

Zdzisław Dydo ps. „Bliski” (1924-2018)

Urodził się 8 sierpnia 1924 roku w Opatowie w rodzinie Wincentego i Józefy z d. Religa. Do 1939 r. ukończył dwie klasy gimnazjum. Po wybuchu II wojny światowej przysposobił się do zawodu ślusarza. Zaczął pracować w warsztacie mechanicznym ojca, gdzie w krótkim czasie powstał punkt konspiracyjny. Można tu było naprawiać broń. Warsztat prowadził tego typu „usługi” nieprzerwanie do 1945 r.

W listopadzie 1939 r. został zaprzysiężony w Polskiej Organizacji Wojskowej. W kwietniu 1940 r. przeszedł do Związku Walki Zbrojnej. Przyjął pseudonim „Bliski”. Podlegał organizacyjnie J. Pękali „Bociańskiemu” – oficerowi  Podobwodu ZWZ-AK Opatów. W październiku 1943 r. otrzymał propozycję rozpoczęcia produkcji pistoletów maszynowych, wzorowanych na brytyjskich stenach. W początkach marca 1944 r., za pośrednictwem A. Łapickiego „Alika”, otrzymał egzemplarz pistoletu maszynowego „Likwidator” (roboczy prototyp KIS-a) do skopiowania. Przygotował produkcję wstępnej wersji pistoletów maszynowych „Likwidator” (około 20 sztuk). Do września 1944 r. zdołał zmontować tylko sześć lub osiem sztuk.  Trudności spowodowane były zbombardowaniem domu ok. 15 sierpnia 1944 r., w trakcie walk o przyczółek baranowsko-sandomierski. W marcu 1944 r. za zgodą dowództwa Podobwodu AK Opatów, „Bliski” został podporządkowany por. J. O. Stefanowskiemu „Habdankowi”(wówczas szefowi „spec-grupy” w oddziale partyzanckim 2. pp Leg. AK kpt „Nurta”) w zakresie pracy związanej z wykonywaniem osprzętu do obróbki luf do pistoletów maszynowych KIS. W późniejszym okresie  dowodził grupą kooperantów z Wąchocka, Starachowic, Opatowa i Ostrowca Świętokrzyskiego, współpracujących przy produkcji broni w Oddziale Partyzanckim 2. pp Leg. AK. Podczas akcji „Burza”, latem 1944 r., kpr. Z. Dydo pełnił funkcję podoficera broni 4. kompanii I batalionu 2. Pułku Piechoty Legionów AK.

Po wojnie zamieszkał ponownie w Opatowie. Wiosną 1946 r. wszedł w skład sztabu Ośrodka Opatowskiego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” pod dowództwem ppor. Bronisława Ostrowskiego „Cichego”. „Bliski” pełnił w nim funkcję kasjera i specjalisty od uzbrojenia oraz łącznika pomiędzy szefem placówki a dowódcą oddziału dywersyjnego. Działał również legalnie w Kole Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego w Opatowie w charakterze sekretarza koła. Była to „przykrywka” dla faktycznej działalności w konspiracji niepodległościowej. 28 grudnia 1946 r. został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB, jako jeden z kilkunastu członków opatowskiego Zrzeszenia „WiN”. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Kielcach 26 marca 1947 r., po zastosowaniu amnestii, skazano go na 5 lat więzienia, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na 2 lata. Karę pozbawienia wolności odbywał w więzieniach w Kielcach, Rawiczu i Potulicach. Został zwolniony 27 grudnia 1951 r. Na wolności nadal przez dłuższy czas pozostawał w zainteresowaniu organów bezpieczeństwa państwa. Unieważnienia orzeczeń stalinowskiego sądu doczekał się dopiero w 1992 r.

Stabilną pracę znalazł w latach 70. XX wieku. Był wicedyrektorem Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Opatowie, a następnie do 1981 r. pracował jako główny mechanik w Spółdzielni Pracy Przemysłu Spożywczego w Opatowie. Po 1989 r. był aktywnym członkiem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej – Środowiska Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury”–„Nurt”, a także członkiem Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość Stowarzyszenie Społeczno-Kombatanckie.

Zdzisław Dydo zmarł 15 września 2018 r. w wieku 94 lat. Po uroczystym pogrzebie w kościele oo. Bernardynów został pochowany na cmentarzu parafialnym w Opatowie.

Artur Szlufik

Źr. : http://ponury-nurt.blogspot.com/2018/09/zmar-zdzisaw-dydo-bliski.html