Wiesław Gołas ps. “Wilk”
Wiesław Gołas urodził się 9 października 1930 roku w Kielcach. Jednak ze względu na pomyłkę organisty jego urzędowa data urodzin to 4 października. Jako uczeń uczęszczał do szkoły podstawowej nr 9 na Baranówku, następnie do gimnazjum im. Jana Śniadeckiego.Po wkroczeniu Niemców do Kielc we wrześniu 1939 roku chodził na tajne komplety, odbywały się one także w jego domu rodzinnym na ulicy Mahometańskiej 3. Jego ojciec był podoficerem 2 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów w Kielcach. W czasie okupacji działał w konspiracji za co został przez okupantów wywieziony do obozu koncentracyjnego na Majdanku, gdzie poniósł śmierć. Wiesław Gołas wstąpił w 1943 roku do Szarych Szeregów zajmował się przerzutem broni, przenoszeniem meldunków i prasy konspiracyjnej, nosił pseudonim ,,Wilk’’. Na początku należał do sekcji ,,Zawiszaków’’ razem z Wojciechem Szczepaniakiem, później przeniesiono ich do tzw. ,,Beesów’’ (Bojowych Szkół). Został złapany przez Niemców w listopadzie 1944 roku, kiedy próbował wykraść broń. Uwięziono go w kieleckim więzieniu, siedział w celi gdzie wcześniej przetrzymywano jego ojca. Jego dowódcą i drużynowym był Zygmunt Kwas, który także później przebywał w kieleckim więzieniu gdzie został zamordowany w 1946 roku. W więzieniu został poddany torturom ale nikogo nie wydał. W styczniu 1945 roku Niemcy przed wycofaniem się z Kielc wypuścili więźniów w tym Wiesława Gołasa. Po wyzwoleniu rozpoczął naukę w gimnazjum oraz udzielał się aktorsko w Teatrze im. Stefana Żeromskiego.
Po zdaniu matury próbował dostać się do szkoły aktorskiej w Krakowie, a później do Opery Śląskiej w Bytomiu. Nie został jednak przyjęty do żadnej z nich, wobec tego wrócił do Kielc gdzie podjął pracę w Wojewódzkim Domu Kultury Fizycznej i Sportu. Założył tam razem ze swoimi kolegami Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego, po czym z dokumentem poświadczającym ten fakt pojechał do Warszawy do szkoły teatralnej. Został przyjęty do Akademii Teatralnej, jego mistrzami byli Aleksander Zelwerowicz, Jacek Woszczerowicz i Aleksander Bardini. Akademię ukończył w 1954 roku, jego pierwszą ważną rolą filmową była rola niemieckiego żandarma w ,,Pokoleniu” Andrzeja Wajdy. Premiera filmu miała miejsce w styczniu 1955 roku. Natomiast pierwszą rolą teatralną była rola Papkina w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze w 1954 roku. W 1955 roku związał się z Teatrem Dramatycznym w Warszawie, którego aktorem pozostał do 1985 roku. W 1958 roku zadebiutował w ,,Kabarecie Starszych Panów”, później przeszedł do kabaretu ,,Dudek”. Występując w tym kabarecie wylansował takie przeboje jak: ,,W co się bawić?” i ,,W Polskę idziemy”. Aktor znany jest najbardziej z ról w takich filmach jak: ,,Ogniomistrz Kaleń”, ,,Żona dla Australijczyka’’, ,,Hydrozagadka”, ,,Dzięcioł”, ,,Poszukiwany poszukiwana” i ,,Nie ma róży bez ognia”. Wcielił się także w postać Tomasza Czereśniaka w serialu ,,Czterej pancerni i pies”. Grał również postacie historyczne min: Stefana Czarnieckiego w ,,Potopie” i Macieja Borkowica w ,,Kazimierzu Wielkim’’. W 2009 roku otrzymał z rąk ministra kultury i dziedzictwa narodowego Złoty Medal ,,Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
dr Szymon Szarek
źródło: A. Gołas – Ners, Na gołasa, Warszawa 2008