Mikoda Jadwiga

Jadwiga Mikoda (1907-1943)

Jadwiga z domu Klimaszewska urodziła się 30 października 1907 roku. Pochodziła z Kielc.

Ukończyła Państwowe Pedagogium w Krakowie. W sierpniu 1929 r. rozpoczęła pracę w szkole w Grzymałkowie, w której kierownikiem był Jan Mikoda. W 1934 r. została jego żoną.

Po wybuchu II wojny światowej w 1939 r. kieleckie kuratorium odebrało jej etat nauczycielski i pozbawiło pracy w szkole. Oficjalnym powodem zwolnienia był przepis, który obowiązywał w całym Generalnym Gubernatorstwie, że w jednej szkole nie mogą uczyć: kierownik szkoły i jego żona – nauczycielka.

W czasie okupacji Jadwiga i jej mąż działali w konspiracji w Związku Walki Zbrojnej i w Armii Krajowej. Nauczycielka we własnym domu w Grzymałkowie zorganizowała i prowadziła tajne nauczanie w zakresie szkoły powszechnej i ogólnokształcącej. Jako kielczanka była w stałym kontakcie z dyrektorką konspiracyjnego Liceum i Gimnazjum im. bł. Kingi – Marią Opielińską.

26 maja 1943 r. do mieszkania rodziny Mikodów wczesnym rankiem wtargnęli Niemcy, by aresztować wpisanego na listę gestapo kierownika szkoły. Pan Mikoda zdążył się ukryć w pobliskich zabudowaniach. Żandarmi dokładnie przeszukali mieszkanie i zabrali za nieobecnego męża Jadwigę. Po sądzie doraźnym w Mniowie została przewieziona wraz z innymi dwunastoma aresztowanymi do Kielc. Osadzono ją w więzieniu przy ulicy Zamkowej, gdzie podczas kilkakrotnych przesłuchań była bita i torturowana.

24 czerwca 1943 r. Jadwiga Mikoda została wysłana wraz z dużym transportem kobiet – więźniów z Kielc i Radomia do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. Miała numer obozowy 46488. Rodzina otrzymała od Jadwigi dwa listy, ale nie dostali informacji o jej śmierci. Domyślali się tego, gdy zwrócono wysłane paczki z żywnością. Jadwiga Mikoda zginęła w obozie 8 grudnia 1943 roku.

Źródło: Tadeusz Janduła, Ocalić od zapomnienia, Tom I i II, Końskie 1998.

Księga Pamięci. Transporty Polaków do KL Auschwitz z Radomia i innych miejscowości Kielecczyzny 1940-1944, T. IV, Warszawa-Oświęcim 2006.

Jadwiga Mikoda upamiętniona jest na Murze Pamięci OMPiO.