Hetman Żółkiewski – jeden z patronów roku 2020

Hetman Stanisław Żółkiewski to postać wpisana w poczet najwybitniejszych wodzów w dziejach oręża polskiego, decyzją Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej jest jednym z patronów roku 2020.

Urodził się w 1547 roku w Turynce pod Lwowem w średniozamożnej rodzinie szlacheckiej. Brał udział we wszystkich wojnach toczonych przez Rzeczpospolitą w drugiej połowie XVI i początkach XVII wieku. Najpierw walczył u boku doświadczonego wodza i kanclerza Jana Zamoyskiego, uczestniczył w wyprawach przeciw Habsburgom i Moskwie, na Mołdawię i Wołoszczyznę, później zwyciężał, dowodząc samodzielnie, w wielu kampaniach przeciwko Rosji, Szwecji, Kozakom, Turcji i Tatarom.

Hetman Żółkiewski sprawował najważniejsze urzędy w I Rzeczypospolitej: był sekretarzem królewskim, hetmanem polnym koronnym, kasztelanem lwowskim, wojewodą kijowskim, a w końcu hetmanem wielkim koronnym i kanclerzem wielkim koronnym.

W 1609 roku stanął na czele wojsk polskich w kolejnej wojnie polsko-rosyjskiej. 4 lipca 1610 roku, mając do dyspozycji tylko około 3 tysięcy jazdy, przede wszystkim husarii, pod Kłuszynem pokonał armię połączonych wojsk rosyjskich i szwedzkich mającyh kilkunastokrotną przewagę liczebną nad siłami polskimi. 28 sierpnia 1610 roku, po zwycięskim wkroczeniu do Moskwy, podpisał układ z bojarami rosyjskimi, na mocy którego na tronie carskim zasiadł polski królewicz Władysław Waza zostając tym samym carem Rosji.

Obok hetmana Żółkiewskiego, patronami roku 2020 w Polsce są również polski papież Jan Paweł II oraz Roman Ingarden – jeden z najwybitniejszych polskich filozofów. Sejm rok 2020 uznał także za rok Bitwy Warszawskiej, upamiętniając to wydarzenie w jego 100. rocznicę oraz przyjął uchwałę upamiętniającą 160. rocznicę urodzin Teodora Axentowicza, malarza i grafika mającego bogaty dorobek artystyczny o tematyce historycznej, autora wybitnych pejzaży, mozajek i witraży.