16 marca 1984 r. zmarł Karol Pionnier, główny konstruktor FSO w latach 1950-1960, pomysłodawca, współtwórca i główny konstruktor słynnej “Syrenki”.
Urodził się w Mińsku Litewskim 17 V 1913 r. Był synem Leona, nauczyciela języka francuskiego, i Zofii z domu Niedźwiedzkiej.
W 1930 ukończył Gimnazjum im. Śniadeckich w Kielcach. Gimnazjum to zostało założone w Kielcach w 1903 r. jako prywatna siedmioklasowa Miejska Szkoła Handlowa. Podczas zaboru rosyjskiego prawo nie zabraniało Polakom zakładania szkół handlowych, dlatego mieszkańcy Kielc dobrowolnie opodatkowali się, by stworzyć placówkę uczącą języka polskiego. W 1918 r. przekształciła się w Męską Szkołę Realną, a następnie w ośmioletnie Państwowe Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego.
Po ukończeniu „Śniadka” Pionnier w tym samym roku rozpoczął studia na wydziale mechanicznym Politechniki Warszawskiej. Ukończył je w III 1939, uzyskując dyplom inżyniera mechanika o specjalności: budowa samochodów.
Po studiach rozpoczął pracę w Biurze Studiów Państwowych Zakładów Inżynierii w Warszawie. Pracował jako konstruktor w dziale samochodów ciężarowych.
Podczas wojny pracował jako monter elektryk, a następnie był kierownikiem warsztatu mechanicznego w Starachowicach, gdzie naprawiano ciągniki i maszyny rolnicze.
Po wojnie, w 1945–46 był kierownikiem oddziału transportu „Społem”, gdzie zorganizował stację obsługi i napraw samochodów ciężarowych. W 1946 został szefem produkcji w Państwowych Zakładach Samochodowych nr 8 w Kaliszu. Tam zaprojektował i nadzorował budowę zakładu naprawy samochodów. W 1948 r. został przeniesiony do pracy w Centralnym Biurze Badań i Konstrukcji Przemysłu Motoryzacyjnego w Łodzi. Pracował w dziale podwozi, a pod jego kierunkiem powstała konstrukcja ciągnika siodłowego star C60, bazująca na opracowanym tam wcześniej samochodzie star 20. Równolegle opracował konstrukcję naczepy D60 przeznaczonej do współpracy z tym pojazdem.
W 1950 został przeniesiony służbowo do warszawskiej Fabryki Samochodów Osobowych na stanowisko głównego konstruktora. W początkowym okresie brał udział w pracach nad adaptacją sowieckiej dokumentacji technicznej do polskich warunków oraz nad organizacją produkcji samochodu warszawa M20 (licencja GAZ Pobieda).
Po uruchomieniu produkcji warszaw rozpoczął pracę nad nowym samochodem typu popularnego. Opracował założenia techniczne, a w poł. 1953 został koordynatorem prac nad tym pojazdem, który później otrzymał nazwę syrena. Głównymi współpracownikami P. byli inżynierowie F. Bluemke (konstrukcja silnika) i S. Panczakiewicz (konstrukcja nadwozia), natomiast sam P. zajął się konstrukcją zespołów podwozia. Konsultantem naukowym tych prac był prof. J. Werner. Samochód syrena przeszedł cały cykl rozwojowy zakończony uruchomieniem produkcji w FSO w 1957.
Kolejnym dużym zadaniem konstrukcyjnym podjętym przez Pionniera były samochody dostawcze na bazie samochodu osobowego warszawa. W 1955–58 opracowano konstrukcję, wykonano i przebadano prototypy samochodów typu pick-up oraz większego furgonu o konstrukcji ramowej. Samochody warszawa pick-up (200 P) wdrożono do produkcji w 1959, natomiast furgon stał się pierwowzorem dla późniejszych samochodów nysa.
Pracował jako główny konstruktor pracował w FSO do 1960, pod jego zwierzchnictwem powstały jeszcze interesujące prototypy syreny sport i siedmioosobowego mikrobusu, a także zmodernizowanego górnozaworowego silnika typu S-21 przeznaczonego do samochodu warszawa i pojazdów pochodnych. Nadwozia do prototypowych syren opracował inżynier C. Nawrot. Niezależnie od prac konstrukcyjnych Pionnier zorganizował od podstaw w FSO laboratorium badawcze. Był docenianym fachowcem, ale jako bezpartyjny napotykał wiele trudności w realizacji zamierzeń.
W 1960 został przeniesiony służbowo do Biura Konstrukcyjnego Przemysłu Motoryzacyjnego w Warszawie, gdzie został kierownikiem Zakładu Podwozi. W 1960–66 brał udział w pracach konstrukcyjno-badawczych nad samochodem osobowym mającym w przyszłości zastąpić syrenę. Powstały wówczas prototypy samochodów alfa, beta i gamma. Drugim kierunkiem ówczesnych prac rozwojowych pod kierunkiem P. były przyczepy rolnicze.
W 1966 powrócił do FSO, gdzie zajmował się odbiorem i sprawdzaniem włoskiej dokumentacji technicznej po zakupie licencji na samochód polski fiat 125p. W 1967 przeniósł się do Inst. Transportu Samochodowego. Wkrótce został kierownikiem Zakładu Techniki i Eksploatacji Samochodów, którego głównym kierunkiem działalności była homologacja pojazdów samochodowych.
W 1968 uzyskał status samodzielnego pracownika naukowo-badawczego. W 1971–73 zaprojektował i zorganizował laboratorium badań toksyczności spalin samochodowych. W 1973–76 prowadził wykłady w Szkole Głównej Planowania i Statystyki i pracował jako docent kontraktowy w Inst. Pojazdów PW, a w 1977 uzyskał stanowisko docenta Inst. Transportu Samochodowego. Wygłosił wiele referatów na konferencjach naukowych i był autorem wielu artykułów technicznych w prasie motoryzacyjnej.
W małżeństwie z Anną Dubiską miał trzech synów: Krzysztofa, Jerzego i Roberta. Zmarł 16 marca 1984 r. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera B/23).
Pionnier uczestniczył w najważniejszych przedsięwzięciach powojennej polskiej motoryzacji z okresu przedlicencyjnego. Star 20, który powstawał w latach 1946-48 w najcięższym okresie powojennej odbudowy gospodarki, w zmodernizowanych odmianach był produkowany do roku 1971. Z kolei Syrena, której był pomysłodawcą, współtwórcą i głównym konstruktorem, okazała się być jedynym samochodem osobowym polskiej konstrukcji produkowanym seryjnie w kraju po II wojnie światowej. Tymczasowa i prowizoryczna w założeniu konstrukcja nie doczekała się krajowego następcy przez 26 lat, jej produkcji zaprzestano w 1983 roku. Wraz z odejściem Pionniera z FSO, w fabryce tej zaniechano w większości kierowanych przez niego prac badawczo-rozwojowych co 6 lat później skutkowało koniecznością oparcia jej produkcji na pojeździe licencyjnym.
Żródło:
Andrzej Zieliński, Wysocki Czesław Jordan, W: „Polski wkład w przyrodoznawstwo i technikę. Słownik polskich i związanych z Polską odkrywców, wynalazców oraz pionierów nauk matematyczno-przyrodniczych i techniki”, T. 3, red. naukowa Bolesław Orłowski, Warszawa 2015.