Zapraszamy dziś ponownie do zabawy ze starym i nowym zdjęciem Kielc. Tym razem pokazujemy widok z placu Wolności w kierunku skweru Żeromskiego. Spróbujcie znaleźć różnice! Powodzenia!
Na starej fotografii najwyższym i najbardziej widocznym budynkiem jest cerkiew prawosławna, ponieważ napływający do Kielc Rosjanie potrzebowali swojej świątyni. Cerkiew zaprojektowana przez F.K. Kowalskiego stanęła w latach 1868–1870. Zburzono ją w latach 30-tych XX wieku po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.
Dzisiejszy Plac Wolności znajduje się na obszarze tak zwanego Wielkiego Pola czyli dużego terenu uprawnego. W roku 1867 Kielce znów stały się stolicą guberni więc do Kielc przejeżdżało coraz więcej Rosjan. Rosło zapotrzebowanie nie tylko na mieszkania, ale także na budynki na urzędy. Postanowiono zagospodarować Wielkie Pole. Efektem negocjacji prowadzonych z prywatnymi właścicielami Wielkiego Pola była „Deklaracja” podpisana przez nich w marcu 1868 r. Treść dokumentu potwierdza, że już w tym czasie układ ulic i głównego placu był znany w zarysie, choć pierwsze datowane plany pochodzą z 1870 r. Właściciele pól leżących na wschód od ulicy Wesołej zobowiązali się oddać bezpłatnie część ziemi na dwie poprzeczne ulice (obecne Hipoteczna i Słowackiego, a także Ewangelicka i Śniadeckich) i na trzecią wprost budującej się cerkwi (ul. Mickiewicza i Głowackiego). Ci, na gruntach których miał być urządzony plac miejski mieli otrzymać rekompensatę w działkach o identycznej wielkości w obszarze nowej dzielnicy. Jednocześnie zezwolili służbie technicznej przy rządzie gubernialnym i magistratowi miasta Kielc dopełnić szczegółowych pomiarów, obliczyć powierzchnie, wytyczyć ulice i plac w terenie. Wszelkie koszty – uregulowanie ksiąg hipotecznych, kupno materiałów, najem ludzi – magistrat przyjął na siebie, z funduszy spodziewanego wynagrodzenia za utracone korzyści z propinacji. Wiosną 1868 r. zaczęto przekazywać część gruntów rządowych w Wielkim Polu – kasie Miasta Kielce, aby umożliwić ich wymianę, stosownie do potrzeb, z prywatnymi właścicielami pól. W czerwcu rząd sprzedał miastu „bez targów” część poduchownej ziemi, tzw. grunt Sobiestiański. W maju 1869 r. udało się miastu zakupić bez licytacji 1 morgę 15 prętów za kościołem ewangelickim, należącą do Ekonomii Rządowej Kielce, za sumę 150 rubli. Jesienią tego roku przekazano miastu 5 mórg 38 prętów z folwarku Psiarnia pod wytyczenie ob. ul. Seminaryjskiej. Ustalono już wówczas, że główny plac nazwany Rynkiem będzie pełnił funkcje targową, będą na nim sprzedawane „wszelkie produkta na targi sprowadzane, wyłączając bydło, konie, nierogaciznę, słomę i siano”. Władza gubernialna zastrzegła ze swej strony, aby przy nowym placu stawiano tylko domy piętrowe, murowane, dopuszczając pokrycie dachów na lat 15 gontami, zaś w innych ulicach – „ku Sukowskiej ulicy” – parterowe murowane, z murami 2 i ½ stopy grubymi, również gontami kryte. Roboty pomiarowe i obliczenia techniczne miały być wykonane w takim okresie, aby po zebraniu zasiewów, to jest w miesiącu sierpniu, „Rynek” i ulice mogły być otwarte do użytku. Terminy te nie zostały dotrzymane. Ponieważ centralny plac okazał się za mały dla funkcji targowej, powiększono go w 1874 r. prawie o połowę, nadając obecny kształt. Jednym z pierwszych przedsięwzięć miejskich na obszarze nowej dzielnicy, przy nowym placu, była budowa hal targowych. Kilka lat później na posesji narożnej przyległej do Bazarów Magdalena Stępińska zbudowała piętrową kamienicę (pl. Wolności 1). Kilka domów wystawiono dość szybko w zachodniej pierzei placu Bazarowego.
Piętrową kamienicę z oficyną (pl. Wolności 12) zbudował żydowski przedsiębiorca budowlany Lejzor Piwko pod koniec lat siedemdziesiątych XIX w. Około roku 1884 została zabudowana posesja narożna przy pl. Wolności 10, której właścicielem był Zelik Kestenberg. Okazałą kamienicę narożną przy pl. Wolności 9 wybudował w 1884 r. Szymon Rajzman, właściciel cegielni w podkieleckim Zgórsku. Przeciwległa pierzeja, po stronie wschodniej placu Bazarowego, była zabudowywana wolniej. Przez długi okres czasu stała tutaj tylko narożna kamienica przy obecnym pl. Wolności 5, zbudowana w1882 r. przez Izraela i Salomeę Moszkowskich. Do roku 1885 wystawiono przy pl. Bazarowym poza Bazarami pięć kamienic, w tym cztery narożne. Wszystkie miały dachy kryte blachą.