Kazimierz Śliwa (1906-1986)
Kazimierz Śliwa urodził się 26 lutego 1906 r. w Dziewięczycach w dzisiejszym powiecie pińczowskim. Nie znamy szczegółów dotyczących dzieciństwa naszego bohatera. Uzyskał wykształcenie niepełne wyższe na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Po ukończeniu kształcenia wraz z żoną Anielą przybył do Oleszna, gdzie od sierpnia 1937 r. pełnił funkcję kierownika szkoły.
Powyższą działalność kontynuował, aż do czerwca 1940 r., kiedy w ramach Akcji AB mającej na celu zagładę polskiej inteligencji został zatrzymany przez Gestapo. Jak wspominał współwięzień Feliks Rak „Samochód jechał w kierunku Oleszna, a kiedy zatrzymał się przed szkołą, domyśliłem się, że pewnie któryś z nauczycieli będzie również zabrany. Żandarmi wyskoczyli, wpadli do budynku szkolnego i wkrótce obok mnie znalazł się Kazimierz Śliwa, kierownik szkoły w Olesznie. Mimo, że siedzieliśmy obok siebie, nie mogliśmy zamienić nawet jednego słowa”. Kazimierz Śliwa trafił na listę osób sporządzoną przez agenta Gestapo Hermana Sterlacka, którzy dzień po zatrzymaniu, 12 czerwca 1940 r. trafili do więzienia na ul. Zamkowej w Kielcach.
Nie znamy szczegółów z pobytu naszego bohatera w powyższym miejscu. Po kilku tygodniowym osadzeniu w kieleckim więzieniu, znalazł się w transporcie więźniów przeznaczonych na eksterminację w obozie koncentracyjnym, który 17 lipca dotarł do KL Sachsenhausen. Po przybyciu na miejsce, Kazimierz Śliwa zgłosił się do pracy na bloku roboczym nr 27 (przez więźniów potocznie nazywany „dużym”). Feliks Rak pisał:
„W tym „dużym” obozie pracowaliśmy obaj jako fachowcy. Ale już trzeciego dnia, gdy Śliwa wrócił z pracy, wiedziałem, że on tego długo nie wytrzyma. Skarżył mi się, mówiąc:
– Wiesz, jak tam strasznie biją i trzeba cały dzień biegiem pchać taczkę.
Istotnie, Śliwa długo takiego piekła nie wytrzymał. Pewnego dnia przyniesiono go bardzo pobitego. Kiedy wieczorem wróciłem na blok, leżał na sienniku i krzyczał z bólu. Prosił mnie, abym go ratował. Rozpłakałem się nad jego cierpieniem, gdyż żadnej pomocy dać mu nie mogłem. Bo i ja byłem bezsilny. Jedno tylko mogłem zrobić i to zrobiłem. Mianowicie zwróciłem się do blokowego z prośbą, aby go odnieść „na rewir”, czyli do szpitala obozowego. Zaznaczyłem przy tym, że jest to mój kolega, że pochodzimy z jednych okolic, że się bardzo lubimy i chciałbym mu jakoś pomóc. Z początku blokowy upierał się, lecz ja jak umiałem tak go błagałem, aby ratował mojego przyjaciela. Na moją prośbę blokowy wyraził w końcu zgodę. Więźniom, którzy pomogli mi odnieść pobitego kolegę na „rewir”, odstąpiłem ćwiartkę chleba, którą dla Śliwy wieczorem zafasowałem”.
Po dwóch miesiącach został przeniesiony do obozu koncentracyjnego KL Dachau, gdzie otrzymał nowy numer obozowy 19 550. Nie znamy szczegółów z pobytu naszego bohatera w powyższym miejscu. Po przydzieleniu do pracy na terenie obozowej kotłowni, wspierał chorującego współwięźnia F. Raka.
29 kwietnia 1945 r. w dniu wyzwolenia obozu znalazł się wśród 32 tys. ocalonych przez oddziały armii amerykańskiej.
Powróciwszy na Kielecczyznę w 1946 r. przyjął funkcję kierownika szkoły w Seceminie, gdzie „Wiele pracy włożył w usunięcie śladów zniszczeń wojennych w szkole i otoczeniu, jak również w wyposażenie szkoły w środki dydaktyczne”. Następnie podejmując działalność polityczną, w latach 1957-1965 był posłem na Sejm PRL. Jednocześnie, włączył się w działalność kombatancką ZBoWiD-u (Związek Bojowników o Wolność i Demokrację).
Kazimierz Śliwa zmarł 13 listopada 1986 r. i został pochowany na cmentarzu prawosławnym w Kielcach.
Gracjan Duda
Źródło:
Domański T., Jankowski A., Akcja AB na Kielecczyźnie, Kielce 2009
Massalski A., Szkolnictwo na Kielecczyźnie w okresie okupacji 1939-1945, Warszawa-Kraków 1975
Rak F., Krematoria i róże. Wspomnienia więźnia obozów w Sachsenhausen i Dachau, oprac. S. Młodożeniec-Warowna, Warszawa 1971
Sabat T., Sabat Z., Cmentarze i groby prawosławne w województwie świętokrzyskim, Kielce 2020
Historia szkoły – Trudne czasy powojenne | Szkoła Podstawowa im. Jana Zawady w Seceminie
Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej w Olesznie – Dyrektorzy szkoły