Odsłonięcie pomnika Żeromskiego w Kielcach

Dokładnie  sześćdziesiąt osiem lat temu, w majową niedziele 1953 roku odbyła się uroczystość odsłonięcia pierwszego w Polsce pomnika wielkiego pisarza, syna Ziemi Kieleckiej –Stefana Żeromskiego.

Pomysły gdzie ma stanąć pomnik Żeromskiego trwały już od grudnia 1950 r. Początkowo planowano odsłonięcie pomnika w 25 rocznicę śmierci pisarza. Wtedy „ Słowo Ludu” zorganizowało ankietę , mającą na celu wyłonić najbardziej reprezentatywne miejsca w Kiecach, gdzie miał być ustawiony pomnik Stefana Żeromskiego. W tym celu została powołana komisja rzeczoznawcza. Pod uwagę brano  m.in. park miejski i plac pod dworcem kolejowym, a także skwer przed Sądem Okręgowym. Pojawił się także pomysł by zbudować Mauzoleum Stefana Żeromskiego w Puszczy Jodłowej oraz przenieść jego zwłoki z miejsca jego dotychczasowego pochówku, z cmentarza ewangelickiego w Warszawie i złożyć je w ziemi kieleckiej. W kwestii  umiejscowienia pomnika zabrali głos również nauczyciele i uczniowie Liceum im. Stefana Żeromskiego,  opowiadając się zdecydowanie za postawieniem pomnika w parku miejskim, w miejscu zacisznym, nad stawem.

Kamień węgielny pod pomnik położony został w 25. rocznicę śmierci Stefana Żeromskiego, tj. w 1950 roku. Trzy lata później monument ustawiono w pobliżu pałacyku Tomasza Zielińskiego, w miejscu wcześniej rozebranej restauracji. Został on wykonany według projektu  znanego rzeźbiarza i medaliera Stanisława Sikorę. Popiersie na granitowym cokole odsłonięto 24 maja 1953 r. przy udziale profesora Kazimierza Wyki reprezentującego Uniwersytet Jagielloński oraz córki pisarza –Moniki Żeromskiej.

Prof. Wyka zaproponował też zmianę patrona parku miejskiego na Stefana Żeromskiego. Od 1922 r. park kielecki nosił imię Stanisława Staszica. Pomysł został przyjęty i nowa nazwa funkcjonowała do 1986 roku, kiedy to wrócono do poprzedniej.

Pomnik Stefana Żeromskiego w Parku miejskim im. S. Staszica w Kielcach obecnie.