Ks. Józef Kubrak (1909-1978)
Ksiądz Józef Kubrak przyszedł na świat 2 marca 1909 r. w Głogowianach w dzisiejszym powiecie miechowskim. Po ukończeniu szkoły powszechnej w rodzinnej miejscowości kontynuował naukę w placówce w Kobryniu. Następnie kształcił się w Seminarium Duchownym w Łucku, zaś od 1929 r. w Seminarium Duchownym w Kielcach. Pięć lat później, 17 czerwca 1934 r. uzyskał święcenia kapłańskie. Jako wikariusz pełnił posługę w parafiach w Imielnie, Oleśnicy, Kijach, Leszczynach i Gorzkowie.
W 1939 r. objął funkcję proboszcza w Rakoszynie w powiecie jędrzejowskim, gdzie zastał go wybuch II wojny światowej. Podczas okupacji niemieckiej na przełomie lutego i marca 1940 r. udzielił pomocy wysiedlonym z Wielkopolski. Wydany przez ojca rodziny, której pomagał (powodem była działalność patriotyczna prowadzona przez ks. Kubraka), 11 czerwca 1940 r. został aresztowany przez Gestapo i dzień później osadzony w więzieniu na ul. Zamkowej w Kielcach. Jak sam wspominał „Dnia 11 czerwca 1940 r. wezwano nas na posterunek policji, gdzie rzekomo mieliśmy tylko podpisać protokół i miało to trwać 15 minut, trwało jednak kapę dłużej – 5 lat. Przenocowaliśmy na posterunku policji w Jędrzejowie i o godz. 9 rano wezwano nas do Kielc”.
Nie znamy szczegółów pobytu naszego bohatera w areszcie na ul. Zamkowej. Współwięzień Feliks Rak wspominał „Tego samego dnia (12 czerwca), co nas, przywieziono grupę z Jędrzejowa, która w całości została skierowana do naszej celi (..) W naszej grupie był tylko jeden ksiądz, natomiast w jędrzejowskiej było ich aż czterech, a mianowicie Marchewka, Grabowski, Cieślik i Kubrak”.
Po kilku tygodniach spędzonych w areszcie nasz bohater znalazł się w transporcie więźniów skazanych w ramach Akcji AB na wyniszczenie w obozie koncentracyjnym KL Sachsenhausen. Ks. Kubrak pisał „Do 15 lipca [1940 r.] przeżywaliśmy upadek Belgii, Holandii i Francji, a w więzieniu takie wieści przeżywa się mocno. 15 lipca [1940 r.] załadowano [nas] do autobusów i znaleźliśmy się w specjalnym pociągu krowiaku [bydlęcym] pędzącym do Sachsenhausen”. Po przybyciu do obozu dnia 17 lipca 1940 r. otrzymał numer 28 003. Spędził tu kolejne 5 miesięcy. Jak sam wspominał „Najwięcej cierpieliśmy w miesiącu październiku 1940 r. Dosłownie cały październik padał deszcz. Przemoknięci, głodni, wracaliśmy na bloki, nazajutrz w mokre szmaty wchodzić, drżeć z zimna i czekać na nowe kije. Przy dźwiganiu desek zostałem zdrowo wyboksowany”.
W połowie grudnia 1940 r. trafił do KL Dachau, gdzie otrzymał nowy numer obozowy 22 787. Dołączony do grupy księży odizolowanych od osób świeckich, w czasie pobytu w obozie pełnił funkcję fryzjera na bloku gazowym. Kilkukrotnie stawał w obliczu śmierci, jednak jak sam twierdził dzięki szczególnej opiece Bożej udało mu się przeżyć. 29 kwietnia 1945 r. w dniu wyzwolenia obozu znalazł się wśród 32 tys. ocalonych przez oddziały armii amerykańskiej.
Nie znamy szczegółów dotyczących losów ks. Kubraka z okresu powojennego. Od sierpnia 1945 r. pełnił posługę kapelana w byłym obozie jenieckim w Memmingen przekształconym w tymczasowe miejsce dla powracających do zdrowia ocalonych. W październiku tegoż roku powrócił do parafii w Rakoszynie pozostając tu przez kolejne dwa lata. W 1947 r. objął funkcję proboszcza w parafii pw. Narodzenia NMP w Racławicach, gdzie w połowie lat 60. zostały spisane jego wspomnienia z pobytu w obozach koncentracyjnych. Od 1968 r., aż do śmierci pełnił posługę proboszcza w parafii pw. św. Doroty i św. Tekli w Krasocinie.
Ksiądz Józef Kubrak zmarł 17 stycznia 1978 r. i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Krasocinie.
Gracjan Duda
Źródło:
Domański T., Jankowski A., Akcja AB na Kielecczyźnie, Kielce 2009
Domański T., Wspomnienia obozowe ks. Józefa Kubraka, „Echo Dnia”, nr 224, 2017
Gocel T., Duszpasterstwo w diecezji kieleckiej w latach II wojny światowej 1939-1945, t. 3, Kielce 2012
Rak F., Krematoria i róże. Wspomnienia więźnia obozów w Sachsenhausen i Dachau, oprac. S. Młodożeniec-Warowna, Warszawa 1971